İLK TIP ŞEHİDİMİZ:
Dr. İsmail Hakkı bey' in torunu emekli Hava Astsubay İsmail Hakkı Bora dedesinin, Rus ajanlarının ilçede yaymış olduğu kolera hastalığından öldüğünü söyledi.
İLK TIP ŞEHİDİMİZ:
Dr. İsmail Hakkı bey' in torunu emekli Hava Astsubay İsmail Hakkı Bora dedesinin, Rus ajanlarının ilçede yaymış olduğu kolera hastalığından öldüğünü söyledi.
Rus ajanlarının İnebolu'da kolera hastalığını yaymak için sulara zehir kattıklarını tespit eden Dr. İsmail Hakkı Bey, bu hain olayı gerçekleştiren ajanları da tabanca ile vurarak öldürdükten sonra kendisi de 36 yaşında vefat etmişti.
Dr. İsmail Hakkı Bey, İlk Tıp Şehidi olarak, bütün şehitlerimizle beraber sonsuza dek kalplerimizde yaşayacak.
İlk Tıp Şehidimiz Dr. İsmail Hakkı Bey kimdir?
İlk Tıp Şehidimizin kim olduğunu İnebolu' lu Araştırmacı yazar, Diş Hekimi Mustafa Sıtkı FAKAZLI' nın derlemesinden öğreniyoruz.
İLK TIP ŞEHİDİ:
Bundan dört yıl önce Trabzon milletvekili TBMM Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Cevdet ERDÖL, bir kitapta okuduğu "ilk tıp şehidinin mezarı İnebolu'da" ifadesi üzerine İnebolu'ya gelmişti.
İnebolu Öğretmenevi önünde milletvekilimiz Cevdet ERDÖL' le görüştüm.
Bana" burada ilk tıp şehidi bir doktorun mezarı varmış, biliyor musunuz "diye sordu; ben de bu mezarın, çocukken top oynadığımız hastane üzerindeki Çamlık mevkiindeki anıt mezar olabileceğini söyledim.
Birlikte gittik; anıtmezarın resimlerini çektik.
Daha sonra anıtın üzerinde bulunan Osmanlıca yazıyı okutturup bana döneceğini söyledi.
Hastane üzerine giderken geçtiğimiz ara sokaklardan, ilk defa geldiği İnebolu'da eski ve tarihi binaları gören Prof. Dr. Cevdet ERDÖL, "bu kadar zenginliğiniz var; niçin bunları restore edip turizme kazandırmıyorsunuz ?" dedi.
Ben de herkes gibi o güne kadar İnebolu'nun tarihi ile ilgili söylentiler dışında herhangi bir bilgiye sahip değildim.
Beni tarih araştırmasına sevk eden nedenlerden biri de Sayın ERDÖL' ün bana sormuş olduğu sorulara cevap verememiş olmamdır.
İlk önce bu doktorun kim olduğunu araştırmaya başladım. İnebolu'nun yaşlı ileri gelenlerine bu soruyu sordum; hiçbirinden kayda değer bir cevap alamadım.
Hatta bir tanesi, yüksek ses tonuyla "Bu lüzumsuz şeylerle uğraşacağına memleketimize bir çivi çaksanıza" diye beni azarladı.
Daha sonra, bu doktorun Tosyalı İsmail Hakkı Bey olduğunu öğrendim.
İstanbul'daki Tıbbiye' yi başarıyla bitiren İsmail Hakkı Bey, Tosyalı Saatçiler ailesine mensuptu.
İstiklal Harbi yıllarında, mezuniyeti sonrası tayin olduğu İnebolu Frengi Hastanesi'nde ilk görevine başlar.
Çok kısa zamanda başarılı işler yapıp hastaneye Baştabip olur.
Hatta ünü o kadar yayılmıştır ki M. Kemal Atatürk tarafından, askerler arasında baş gösteren ve bir türlü çare bulunamayan bit salgınını çözmek üzere Ankara'ya çağırılır ve kısa sürede sorunu çözer. Atatürk tarafından iltifata mazhar olur.
Bilindiği üzere İstiklal Harbi yıllarında İnebolu, deniz yoluyla gelen birçok insanın Anadolu'ya geçtiği, Kurtuluş Savaşı için silah ve cephanenin taşındığı kalabalık bir sahil yerleşim yeridir.
Gelen gidenlerin zaman zaman yatacak yer bulamadığı ya da düşman gemilerinin tehdidi nedeniyle insanların evlerini terk edip tepe arkalarında kuytu yerlerde yatıp gecelediği ortamda düzgün beslenememe ve sağlıklı su tüketememe nedeniyle kolera salgını başlar.
Birçok insan ölür ama İsmail Hakkı Bey çok başarılı bir doktor olarak bir hayli hastayı tedavi eder.
Tam da bu sırada, altı yabancı ajan İnebolu'daki içme suyuna zehir karıştırır.
Dr. İsmail Hakkı Bey hastaneye gelen hastaların bazılarının sudan zehirlendiklerini tespit eder. Olay ortaya çıkar; bu altı ajan yakalanır; ibret olması için hastane bahçesinde infaz edilirler.
Ne yazık ki bu koleraya en sonunda Dr. İsmail Hakkı Bey de yakalanır ve çok genç yaşta hayata gözlerini yumar.
Bu doktoru çok seven İnebolu halkı, ailesinin istemesine rağmen naaşını Tosya'ya göndermez; İnebolu'da hastane üzeri mezarlığına defnederler.
İnebolu halkı çok sevdikleri doktorlarına vefa borcunu ödemek için çarşıda, kendi aralarında para toplayarak hastane bahçesine, İsmail Hakkı Bey adına anıt dikerler.
Vazifesi başında ölen İlk Tıp Şehidi olarak tarihe geçen Dr. İsmail Hakkı Bey için, vefa duygusuyla halkın anıt dikip, mezarını da anıt mezar yaptığı Türkiye'deki tek yer İnebolu'dur.
İnebolu halkının bu yiğit doktorumuz ve diğer doktorlarımız anısına ilk ve tek olarak diktiği bu anıtın üzerinde
" KULLI NEFSİ HAYAT,
VAZİFE UĞRUNA HAYAT İLE AZİMKÂR BEKAA.
MÜSLÜMAN ETİBBAĞIN TEYİDİ NAMI İÇİN
ERBABI HAMİYYETİN İANESİYLE YAPILAN ABİDE "
(Yaşadığı sürece vazifesi uğruna hayat sürüp sonsuzluğa erişti. Müslüman halkın onun ününü pekiştirmek için yardımseverlerin katkılarıyla yaptığı abidededir. Ruhlarına Fatiha ediniz) yazmaktadır.
Daha sonra yaptığım tarih çalışmalarıyla beraber bulduğum bilgilerle Dr. İsmail Hakkı Bey ile ilgili bölüm de "09 HAZİRAN' DAN BUGÜNE İNEBOLU" adlı kitabımda mevcuttur.
Yazar: Mustafa Sıtkı FAKAZLI - (14 Mart 2008)
